🔍 माझ्या या दारातून कोण कोण येते - घटकाचे सविस्तर वर्णन:
✨ पाठाचा प्रकार: कविता (छानशी, गोड बालकविता)
✍️ कवयित्री: अनुताई वाघ
🌸 कवितेचा सारांश:
ही कविता लहान मुलाच्या दारातून येणाऱ्या नातलगांबद्दल आहे. कोण कोण येतं, काय देतं, याचे सुंदर चित्रमय वर्णन या कवितेत आहे. या कवितेचा स्वर आनंददायी आणि कुटुंबप्रेम व्यक्त करणारा आहे. मुलांसाठी ही कविता अगदी समजण्याजोगी, गोड आणि खेळत शिकवणारी आहे.
ही कविता लहान मुलाच्या दारातून येणाऱ्या नातलगांबद्दल आहे. कोण कोण येतं, काय देतं, याचे सुंदर चित्रमय वर्णन या कवितेत आहे. या कवितेचा स्वर आनंददायी आणि कुटुंबप्रेम व्यक्त करणारा आहे. मुलांसाठी ही कविता अगदी समजण्याजोगी, गोड आणि खेळत शिकवणारी आहे.
👪 कवितेत येणारी व्यक्तिमत्त्वं व त्यांनी आणलेली भेटवस्तू:
- मामा व मामी –👉 येतात व गोड गोड खाऊ देऊन जातात
- काका व काकी –👉 येतात व छान छान बाहुली देऊन जातात
- दादा व वहिनी –👉 येतात व चणे फुटाणे देऊन जातात
- बाबा व आई –👉 येतात व गोड गोड पापी देऊन जातात
- मामा व मामी –👉 येतात व गोड गोड खाऊ देऊन जातात
- काका व काकी –👉 येतात व छान छान बाहुली देऊन जातात
- दादा व वहिनी –👉 येतात व चणे फुटाणे देऊन जातात
- बाबा व आई –👉 येतात व गोड गोड पापी देऊन जातात
🎨 चित्रवर्णन:
चित्रांमध्ये घरात आलेल्या नातेवाईकांचे गोड क्षण दाखवले आहेत:
- मामा मामी बाळाला खाऊ देताना
- काका काकी बाळाला बाहुली देताना
- दादा वहिनी चणे फुटाणे खायला देताना
- आई बाबा प्रेमाने बाळाला जवळ घेतलेले
चित्रांमधून कौटुंबिक प्रेम, आपुलकी, स्नेह आणि पाहुणचार यांचा गोड अनुभव येतो.
चित्रांमध्ये घरात आलेल्या नातेवाईकांचे गोड क्षण दाखवले आहेत:
- मामा मामी बाळाला खाऊ देताना
- काका काकी बाळाला बाहुली देताना
- दादा वहिनी चणे फुटाणे खायला देताना
- आई बाबा प्रेमाने बाळाला जवळ घेतलेले
चित्रांमधून कौटुंबिक प्रेम, आपुलकी, स्नेह आणि पाहुणचार यांचा गोड अनुभव येतो.
📘 शैक्षणिक उद्दिष्टे:
- नात्यांची ओळख करून देणे
- पाहुणचार, आपुलकी आणि सहजीवनाची शिकवण
- कविता ऐकून आनंद घेणे आणि स्मरणशक्ती वाढवणे
- बोलण्यात गोडवा आणणे आणि उच्चार सुधारणा
🧠 कवितेवरील प्रश्नोत्तर (पानावरील):
- या कवितेत दारातून कोण कोण येतात?→ मामा-मामी, काका-काकी, दादा-वहिनी , बाबा-आई
- मामा-मामी बाळासाठी काय आणले?→ गोड गोड खाऊ
- गोड गोड पापी कोण देते?→ आई आणि बाबा
- तुझ्या घरी सणाच्या वेळी कोणकोणते पाहुणे येतात?→ (विद्यार्थ्याचा वैयक्तिक अनुभव)
✅ खास वैशिष्ट्ये:
- कविता गेय आणि लयबद्ध आहे.
- घरात येणारे नातेवाईक आणि त्यांच्या भेटवस्तू यांची ओळख करून देते.
- बालमित्राला जवळचा वाटणारा अनुभव.
- चित्रांनी समृद्ध असा सुंदर बालसाहित्य प्रकार.
- कविता गेय आणि लयबद्ध आहे.
- घरात येणारे नातेवाईक आणि त्यांच्या भेटवस्तू यांची ओळख करून देते.
- बालमित्राला जवळचा वाटणारा अनुभव.
- चित्रांनी समृद्ध असा सुंदर बालसाहित्य प्रकार.
N मौन
माझा अभ्यास
✅ऑनलाईन टेस्ट - इथे सोडवू शकता.
✈ 55 सराव प्रश्न :
विद्यार्थी मित्रहो... दिलेले प्रश्न व उत्तरे तुम्ही तुमच्या वहीत लिहा व सराव करा. तुमच्या शिक्षकांना दाखवा.
🟢 भाग १: कविता ऐकून खालील प्रश्नांची उत्तरे लिहा.
१. या कवितेत दारातून कोण कोण येतात?
__________
२. मामा मामी बाळासाठी काय आणतात?
__________
३. गोड गोड पापी कोण देतात?
__________
४. तुझ्या घरी पाहुणे आले की काय देतात? (स्वतः लिहा)
__________
🟡 भाग २: योग्य जोड्या लावा.
|
व्यक्ती |
वस्तू |
|
मामा-मामी |
गोड गोड खाऊ |
|
काका-काकी |
छान छान बाहुली |
|
दादा-वहिनी |
चणे फुटाणे |
|
बाबा-आई |
गोड गोड पापी |
🔺 ३. माझ्या घरचे पाहुणे
१. _______________________
२. _______________________
३. _______________________
🔺 ४.तुझ्या घरी सणाला कोणकोण येतात? त्यांनी तुला काय दिलं हे लिहा.
📘 एका वाक्यात उत्तरे लिहा.
1. माझ्या दारातून कोण कोण येते?
👉 मामा-मामी, काका-काकी, दादा-वहिनी, बाबा-आई येतात.
2. मामा आणि मामी काय देऊन जातात?
👉 गोड गोड खाऊ देऊन जातात.
3. काका आणि काकी काय देऊन जातात?
👉 छान छान बाहुली देऊन जातात.
4. दादा आणि वहिनी काय देऊन जातात?
👉 चणे फुटाणे देऊन जातात.
5. बाबा आणि आई काय देऊन जातात?
👉 गोड गोड पापी घेऊन जातात.
6. पापी म्हणजे काय?
👉 पापी म्हणजे गालावर दिलेली प्रेमाची मिठी/चुंबन.
7. गोड खाऊ कोण देऊन जातात?
👉 मामा आणि मामी.
8. बाहुली कोण देऊन जातात?
👉 काका आणि काकी.
9. चणे फुटाणे कोण देऊन जातात?
👉 दादा आणि वहिनी.
🧠 समजून घेण्यासाठीचे प्रश्न:
10. कवीने दारातून येणाऱ्या लोकांचे वर्णन का केले आहे?
👉 कारण त्याच्या दारातून येणारे सगळे नातलग त्याला प्रेम देतात.
11. या कवितेतील सर्व लोक कोणाचे नातेवाईक आहेत?
👉 त्या मुलाचे नातेवाईक आहेत.
12. कवीला सर्वजण भेटायला येतात, यावरून काय लक्षात येते?
👉 त्याला सगळे खूप प्रेम करतात.
13. 'गोड गोड पापी' याचा अर्थ काय होतो?
👉 प्रेमाने दिलेली गालावरची मिठी/चुंबन.
14. प्रत्येक व्यक्ती काहीतरी खास का देऊन जाते?
👉 कारण ती व्यक्ती त्या मुलावर माया करते.
15. आई-वडील येतात तेव्हा सर्वात शेवटी का येतात?
👉 कारण त्यांचं प्रेम सर्वात खास आणि शेवटचं वर्णन महत्वाचं असावं म्हणून.
16. तुला या कवितेतून कोणता संदेश मिळतो?
👉 आपले नातेवाईक आपल्यावर प्रेम करतात आणि आपल्याला आनंद देतात.
17. तुला कोणता खाऊ सर्वात आवडतो?
👉 (विद्यार्थी याचे वैयक्तिक उत्तर देईल)
18. तुला कोणत्या ओळीत यमक जाणवतं?
👉 "कोण कोण येतेऽ कोण कोण येतेऽ" – यात ‘येते’ या शब्दात यमक आहे.
उदा. येते-जाते
📝 विचार करायला लावणारे प्रश्न:
19. जर तुला एखादी भेट द्यायची असेल, तर तू काय देशील?
👉 मी चॉकलेट, खेळणी किंवा चित्र देईन. (विद्यार्थी स्वतंत्र उत्तर देईल)
20. तुला कोण भेटायला येतो आणि काय देतो?
👉 माझी आजी येते आणि गोष्ट सांगते. (उदाहरण)
21. जर तुला कविता लिहायची असेल, तर तू कोणाबद्दल लिहशील?
👉 मी माझ्या मित्रांबद्दल किंवा आजी-आजोबांबद्दल लिहीन.
22. तुला आईची पापी आवडते का? का?
👉 हो, कारण त्यातून प्रेम कळतं.
23. 'माझ्या या दारातून' ही ओळ वारंवार येते, असं का?
👉 कारण ती कविता गाण्यासारखी वाटावी आणि लयबद्ध व्हावी म्हणून.
24. तू या कवितेत अजून कोणाला जोडशील?
👉 मी आजी-आजोबा, मैत्रीण, गुरुजी यांना जोडेन.
25. तुला सर्वांत आवडणारी ओळ कोणती आहे? का?
👉 "बाबा येतात नि आई येते, गोड गोड पापी घेऊन जाते" – कारण ती प्रेमळ आहे.
🔤 शब्दसंग्रहावर आधारित प्रश्न:
26. ‘गोड’ या शब्दाचा अर्थ सांग.
👉 चविला चविष्ट, मधुर किंवा प्रेमळ.
27. ‘बाहुली’ म्हणजे काय?
👉 खेळण्यासाठीची लहान मुलीची बाहुली.
28. ‘फुटाणे’ म्हणजे काय?
👉 भाजलेल्या चण्यांचे एक खमंग खाऊ.
29. ‘पापी’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द लिहा.
👉 चुंबन, मिठी, गालचुंबन.
30. कवितेत किती प्रकारचे खाऊ दिले आहेत?
👉 तीन – गोड खाऊ, चणे फुटाणे, गोड पापी.
31. कविता कोणत्या वयाच्या मुलांसाठी आहे?
👉 इयत्ता पहिली व लहान वयोगटासाठी.
🎨 सृजनशील / कृती आधारित प्रश्न:
32. या कवितेचे चित्र काढ.
👉 (विद्यार्थ्यांनी आपापल्या कल्पनेने काढावे.)
33. या कवितेचे गाणं म्हणून दाखव.
👉 (विद्यार्थ्यांना कविता लयीत म्हणून दाखवायला सांगावे.)
34. या कवितेला स्वतःचे दोन नवीन कडवे जोड.
👉
माझ्या या दारातून
कोण कोण येतेऽ कोण कोण येतेऽ
आजी येते नि आजोबा येतात
छान छान गोष्टी सांगून जातात
माझ्या या दारातून
कोण कोण येतेऽ कोण कोण येतेऽ
मैत्रीण येते नि मित्र येतो
खेळ खेळायला घेऊन जातो
35. जर तुझ्या दारातून परदेशातून कोणी आले, तर ते काय देतील?
👉 परदेशी खेळणी, चॉकलेट किंवा वेगळं खाऊ देतील.
📘 बहुपर्यायी प्रश्न (MCQ) –
१) मामा आणि मामी काय देऊन जातात?
२) काका आणि काकी काय देऊन जातात?
३) दादा आणि वहिनी काय देऊन जातात?
४) बाबा आणि आई काय देऊन जातात?
५) 'माझ्या या दारातून' ही कविता कोणत्या जागेवर घडते?
६) ‘पापी’ म्हणजे काय?
७) ‘गोड गोड’ हे विशेषण कोणत्या दोन गोष्टींसाठी आले आहे?
८) कवितेत कोण कोणाचे नाते नाही?
९) खालीलपैकी कोणती वस्तू खाण्यासाठी नाही?
१०) खालीलपैकी कोणत्या जोडगोळीचा उल्लेख नाही?
११) कवितेतील शेवटचे कडवे कोणते आहे?
१२) ‘छान छान’ हे विशेषण कोणत्या वस्तूंसाठी वापरले आहे?
१३) कविता वाचून काय समजते?
१४) ‘चणे फुटाणे’ कोण देऊन जातात?
१५) ‘गोड गोड पापी’ कोण घेऊन जातात?
१६) ‘बाहुली’ या शब्दाचा अर्थ काय?
१७) कवितेतील सर्व नातेसंबंध कोणाच्या दृष्टीने सांगितले आहेत?
१८) कविता वाचल्यावर आपल्याला काय वाटते?
१९) खालीलपैकी कोणता खाऊ कवितेत नाही?
२०) कविता ऐकल्यावर कोणती भावना प्रबळ होते?
तुम्हाला प्रश्न आवडले ना.. आपली प्रतिक्रिया जरूर कळवा.
